Aanbieders van deelscooters hebben als doel om het aantal autoritten te verlagen. Maar het gevaar ligt op de loer dat deelscooters vooral fietsen en lopen vervangen. Aan de hand van de afstand-bagage matrix bekijken we hoe deelscooters de concurrentie met de auto aan kunnen gaan, en minder met de fiets of lopen.
Vervangen van auto’s, maar gevaar van concurrentie met fiets ligt op de loer
Het doel van micromobiliteit is het vervangen van auto’s. Aanbieders van deelscooters noemen dit ook als hun doelstelling. Maar het risico bestaat dat juist minder vervuilende ritten vervangt, zoals fietsen of lopen. Hoe zorgen we ervoor dat deelscooters autoritten vervangen, en geen fietsritten of stukken die lopend kunnen?
De auto is koning in snelheid en vracht
Het ontbundelen van de auto is mogelijk omdat auto’s te krachtig en groot zijn voor veel ritten. Boodschappen doen met een auto die ook 180 km/h kan en een groot gezien kan vervoeren is overdreven. Dat kan ook via de fiets of lopend. Het tekenen van snelheid en vracht-vermogen van verschillende transportmethoden in een grafiek laat zien hoe we de deelscooter meer kunnen laten concurreren met de auto en minder met fietsen of lopen.
De afstand-bagage matrix
Zo zien we dat lopend het minste bagage meegenomen kan worden, en de kortste afstanden afgelegd kunnen worden. De fiets is al sneller, maar meer dan een boodschappentas kan niet mee. De elektrische deelscooter is nog sneller, maar heeft ook beperkt laadvermogen. Als laatste de auto. Die is het snelst en het grootst en kan dus het verst komen in dezelfde tijd en kan het meeste meenemen.
Uit de grafiek blijkt duidelijk hoe de scooter meer kan concurreren met de auto (en minder met de fiets): door een grotere afstand af te kunnen leggen, of door het laadvermogen te vergroten. Beiden zijn mogelijk.
Grotere afstanden
Grotere afstanden mogelijk maken kan door de snelheid van scooters te verhogen. Met een hogere snelheid kan in dezelfde tijd verder gereden worden. Een goede mix tussen scooters met een blauw (25 km/h) en geel kenteken (50 km/h) is dus belangrijk. Een vloot met alleen maar gele kentekens schrikt gebruikers wellicht af, een mix van gele en blauwe kentekens maakt korte en langere ritten mogelijk. Felyx heeft onlangs meer scooters met gele kentekens in Rotterdam geplaatst. De Check scooters met geel kenteken zijn helaas verdwenen.
Meer bagage
De deelscooter zou als eerste meer concurreren met de auto en minder met de fiets wanneer meer bagage meegenomen kan worden. Verschillende opties zijn beschikbaar. Zo heeft elke scooter opslagruimte onder het zadel. Daarnaast is een rek boven het voorwiel mogelijk, of een kist op de achterkont zoals nu al gebruikt wordt voor helmen. Wanneer deelscooter aanbieders hun eigen scooters zouden ontwerpen, is bijvoorbeeld ook meer ruimte bij de benen een optie waardoor daar zware objecten geplaatst kunnen worden. Door het vervoeren van meer bagage mogelijk te maken kunnen aanbieders van deelscooters zich ook meer onderscheiden van de concurrentie.
Bovenstaande voorbeelden om de deelscooter onderscheidender te maken zijn slechts twee opties die volgen uit de afstand-bagage matrix. De matrix kan ook gebruikt worden om nieuwe voertuigen te plaatsen. Zo is de elektrische bakfiets niet zozeer een concurrent van de fiets, maar meer van de elektrische scooter door de mogelijkheid om meer bagage te vervoeren. Ondernemers kunnen de matrix gebruiken om de haalbaarheid van nieuwe deelconcepten te beoordelen. Overheden kunnen beoordelen of behoefte is aan een mobiliteitsconcept.